آموزش نرم افزار آرک جی آی اس (ArcGIS) – فازی

مراحل فرآیند مکان­یابی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی را می­توان به صورت زیر عنوان کرد

1. شناخت: تعریف مسئله یکی از اساسی­ترین مراحل اجرای پروژه­های GISرا تشکیل می­دهد. شناخت دقیق و جامع، کمک شایانی به بررسی، حل مشکلات و پیش­بینی بهترین نتایج کرده و روال انجام کار را تسریع می­نماید. طی مرحله شناخت مطالعات جامعی در ارتباط با اهداف پروژه، اجرا و بررسی سوابق پروژه انجام می­شود.
2. تعیین داده­ها و پارامترهای مؤثر: در این مرحله با توجه به وجود اطلاعات کسب شده در مرحلۀ شناخت، در نظر گرفتن نظرات کارشناسی متخصصین و بررسی کارهای مشابه انجام شده در این زمینه، اقدام به تعیین عوامل تأثیرگذار در مکان­یابی می­شود.
3. بررسی ویژگی­های محدوده مطالعاتی: ویژگی­های محدوده مطالعاتی شامل مشخصات محدوده از نظر موقعیت جغرافیایی و تعیین محدوده­های مجاور، ویژگی­های محیطی، مشخص کردن مرز سیاسی و کلیه عوامل حاکم بر مکان­یابی جامع در این مرحله مشخص می­شوند.
4. جمع­آوری و آماده­سازی داده­ها: یکی از اولین اقدامات برای شروع پروژه، جمع­آوری داده­ها متناسب با نیاز پروژه است. داده­ها معمولاً از سازمان­ها و نهادهای مختلفی جمع­آوری می­شوند که طبیعتاً در فرمت­ها و مقیاس­های متفاوتی می­باشند و قبل از انجام آنالیزها برای کسب نتایج قابل قبول، نیاز به یکسان­سازی دارند.
5. تهیه نقشه­ها: یکی از مراحل مهم مکان­یابی پس از تهیه داده­ها، تهیه نقشه می­باشد. این نقشه­ها با توجه به نیاز پروژه، بر اساس داده­های موجود و با استفاده از قابلیت­های نرم­افزارهای مختلف، تهیه و آنالیز می­شوند و سپس برای مکان­یابی مورد استفاده قرار می­گیرند.
6. وزن­دهی به نقشه­ها: پس از مشخص شدن معیارهای مکان­یابی و طبقه­بندی نقشه­ها به کلاس­های متفاوت بر اساس نحوه تأثیر پارامترها، باید میزان اهمیت هر یک از پارامترها در قالب وزنی مشخص به آن­ها اعمال شود تا برای تهیه نقشه نهایی آماده شوند.
7. تلفیق نقشه­ها: در این مرحله با توجه به ویژگی پارامترها، ارزیابی مدل­های موجود، تأثیر هر یک از پارامترها بر روی سایرین و دقت هر کدام از پارامترها، مدل مناسبی برای آن تهیه می­گردد. پس از انتخاب روش و مدل مناسب تلفیق، نقشه­ها به مدل وارد شده و از ترکیب لایه­های اطلاعاتی با استفاده از کلاس­های طبقه­بندی برای تمامی منطقه مطالعاتی، نقشه نهایی تهیه می­شود.
8. نقشه نهایی: این نقشه معمولاً با توجه به نیاز پروژه و کاربر، تهیه و استخراج می­شود و معمولاً به چند صورت مختلف می­باشد. اگر هدف از مکان­یابی فقط تعیین مکان­های مناسب با درجه بالا باشد، این نقشه­ها در قالب نقشه­های تک منظوره و فقط با قابلیت نمایش مناطق مناسب تهیه می­شوند، در این نوع نقشه­ها هیچ نوع رتبه­بندی صورت نمی­گیرد. در نوع دیگر نقشه­ها علاوه بر تعیین مکان‌های مناسب، مکان­های با تناسب کم و نامناسب نیز بسته به نیاز پروژه تعیین می­شوند.

روش فازی

 فازی سازی داده­های ورودی

عملیات فازی سازی، ورودی‌ها را گرفته و توسط توابع عضویت مربوطه، یک درجه مناسب به هر یک نسبت می‌دهد. متغيرهای ورودی هر یک باید در محدوده رقمی تعریف شده خود باشند (مثلاً فاصله از خیابان از صفر تا 500) و خروجی‌ها، درجـه عضویت فازی از مجموعه‌های تعيين کننده زبانی (بین صفر و یک) هستند.

 تابع عضویت

• تابع عضویت، میزان فازی بودن یک مجموعه فازی را مشخص می­کند و در واقع به تابعی که میزان درجه عضویت المان­های مختلف را به یک مجموعه نشان می­دهد، تابع عضویت می­گویند. تابعی که درجه عضویت المان xبه مجموعه فازی Ãرا نشان دهد با µÃ(x) نمایش داده می­شود (کوره پزان دزفولی, 1384)
• تابع عضویت منحنی است که نحوه نگاشت هر نقطه از فضای ورودی را به یک مقدار عضویت (درجه عضویت) بین صفر و یک تعریف می­کند
• روند این تحقیق برروي آن دسته ازمؤلفه‌های مربوط به نظريه مجموعه‌های فازي متمركز می‌شود كه درطراحي نقشه‌های معيار استاندارد شده به منظور استفاده در تحليل مكاني چندمعياره استفاده می‌شوند. در اين راستا تعريف دو واژه عدد فازي و متغير زباني حائز اهميت است.يك عدد فازي، مجموعه‌ای فازي است كه درحوزه اعداد حقيقي تعريف شده است.فرض براين است كه اعداد فازي هر دو ويژگي نرمال بودن و محدب بودن را دارا می‌باشند. اعداد فازي اكثراً حالت‌هایی ازيك متغیر زبانی به حساب می‌آیند (مالچسفکی, 1390).

حالت‌ها به واسطه مفاهیم زبانی نظیر: خیلی کوتاه، متوسط، بلند، خیلی بلند، تند، خیلی تند، کوچک، متوسط و غیره نشان داده می‌شوند. این اعداد اکثراً به صورت ذوزنقه‌ای یا مثلثی هستند. شکل (2-14)نمونه‌ای از تبدیل واژه‌های زبانی به اعداد فازی را نشان می‌دهد.

 عملگرهای مجموعه­ای استاندارد فازی

اگر Ãو  دو مجموعه فازی از مجموعه مرجع Xباشند. برای یک المان مانند xاز مجموعه مرجع، عملگرهای مجموعه­ای استاندارد شامل اشتراک فازی، اجتماع فازی و متمم فازی به صورت زیر پیشنهاد گردیده است.

• تابع عضویت اشتراک دو مجموعه فازی از رابطه زیر بدست می­آید.

• تابع عضویت اجتماع دو مجموعه فازی از رابطه زیر بدست می­آید.

• اگر ׳Ãمتمم مجموعه فازی Ãآنگاه تابع عضویت مجموعه فازی ׳Ãاز رابطه زیر بدست می­آید.

 توابع عضویت فازی ArcGIS

تعدادی از توابع عضویت در نرم افزار ArcGIS(آرک جی آی اس )می­باشند که در ویدئو آموزشی به تفصیل توضیح داده می شود.

لینک گروه تلگرام

لینک کانال تلگرام

لینک واتساپ